همانطور که می دانید داکت اسپلیت نوعی سیستم تهویه مطبوع است که به دلیل داشتن مزیت های فراوان کاربرد زیادی برای تهویه مطبوع منازل مسکونی و ادارات دارد و در ایران بسیار متداول است. این نوع سیستم تهویه مطبوع از جهت نحوه عملکرد و طرز کارکرد ، به داکت اسپیلت های معمولی یا کولرهای گازی شباهت دارد. که در ادامه به توضیح اینکه داکت اسپلیت چگونه کار می کند و نحوه عملکرد داکت اسپلیت در حالت گرمایش و سرمایش چگونه است می پردازیم و پس از آن به معایب و مزایای داکت اسپلیت اشاره خواهیم کرد.
داکت اسپلیت چگونه کار می کند ؟
برای آگاهی از چگونگی کارکرد داکت اسپلیت باید بدانیم داکت اسپلیت چیست و همچنین اجزای آن را بشناسیم . به طور کلی داکت اسپلیت از دو بخش اساسی به نام یونیت داخلی و یونیت خارجی و همچنین بخش هایی نظیر لوله مسی ، کانال و دریچه تشکیل شده است. برای اینکه بدانیم داکت اسپلیت چگونه کار می کند باید بدانیم هر بخش کجا قرار می گیرد و چه وظیفه ای دارد.
یونیت خارجی که به آن کندانسور نیز گفته می شود شامل تجهیزاتی مانند کمپرسور و گاز مبرد است که بیرون از ساختمان قرار می گیرد. یونیت داخلی که هواساز هم گفته می شود در داخل ساختمان زیر سقف کاذب نصب می گردد و لوله ی مسی یونیت داخلی و خارجی را به هم متصل می کند.
همچنین برای انتقال هوا از یونیت داخلی به محیط از کانال و دریچه های هوا استفاده می شود و یونیت داخلی توسط کانال های گرد با چهارگوش به دریچه های هوا منتقل می شود. نقش و وظیفه ی هر بخش داکت اسپیلت توضیح داده شد و می توان تا حدودی به این سوال پاسخ داد که داکت اسپلیت چگونه کار می کند. به طور خلاصه ، چگونگی کارکرد داکت اسپلیت یا اسپیلت کانالی بسیار نزدیک به عملکرد اسپیلیت معمولی است با این تفاوت که به جای اواپراتور یا همان پنل دیواری کولر گازی که به صورت روکار قرار می گیرد ، داکت اسپلیت دارای یونیت داخلی است که به صورت توکار و زیر سقف نصب می شود و هوای فیلتر شده در یونیت داخلی از طریق کانال ها به محیط مورد نظر هدایت می شود.
نحوه کار و عملکرد داکت اسپلیت در حالت سرمایش
عملکرد داکت اسپیلت در حالت سرمایش به این گونه است که گاز مبرد در کندانسور خنک می شود و از طریق لوله مسی که دو یونیت داخلی و خارجی را به هم متصل می کند به شیر انبساطی و از آنجا به کویل موجود در یونیت داخلی انتقال می یابد و لوله های کویل را خنک می کند. هوای گرم محیط به داخل یونیت داخلی مکیده می شود و پس از عبور از کویل ، هوا خنک می شود و توسط فن و از طریق کانال به محیط برگردانده می شود و محیط را خنک می کند.
در طی این فرآیند تبادل حرارتی که بین لوله های کویل سرد و هوای گرم وارد شده به یونیت داخلی انجام گرفته ، گاز مبرد داخل کویل گرمای هوا را جذب کرده و گرم می شود. بنابراین گاز مبرد گرم شده دوباره به کوندانسور برگردانده شده و خنک می شود و این سیکل به این صورت که توضیح داده شد ادامه خواهد داشت تا زمانی که دمای هوای محیط به دمای تنظیم شده ترموستات برسد. پس از رسیدن دما به دمای تنظیم شده، کوندانسور قطع می شود و با توجه به نوع دستگاه ممکن است فن دستگاه به کار ادامه دهد یا از کار بایستد.
نحوه کار داکت اسپلیت در حالت گرمایش و معایب و مزایای استفاده از کویل آب گرم
در سیکل گرمایش، عملکرد داکت اسپلیت به این صورت است که گاز در کوندانسور گرم شده و مانند سیکل سرمایش، از طریق لوله مسی به کویل موجود در یونیت داخلی منتقل می شود و هوای وارد شده از محیط به یونیت داخلی را گرم می کند. هوای گرم شده، توسط فن و از طریق کانال به محیط وارد می شود و این فرآیند انقدر ادامه پیدا می کند تا دمای هوای محیط به دمای مطلوب و مناسب تنظیم شده ترموستات برسد. برای کاهش مصرف انرژی برق در زمستان به جای کویل گازی از کویل آب گرم باید استفاده کرد.
کویل آبگرم جلوی یونیت داخلی و در مسیر کانال قرار می گیرد و آب گرم از پکیج یا موتورخانه در کویل جریان می یابد و آن را گرم می کند و هوای وارد شده به یونیت داخلی در اثر برخورد با سطح گرم کویل و چرخش فن گرم می شود و به محیط انتقال پیدا می کند. در این حالت ، در زمستان داکت اسپیلت صرفا نقش فن را ایفا می کند. کویل آب گرم به صورت فابریک بر روی دستگاه داکت اسپلیت وجود ندارد و باید به صورت جداگانه خریداری و بر روی سیستم نصب شوند. در ایران کویل آب گرم کیسان از کیفیت خوبی نیز برخوردار می باشند.
معایب و مزایای داکت اسپلیت
با توجه به توضیحاتی که ارائه شد داکت اسپیلت به عنوان یکی از رایج ترین سیستم های گرمایش و سرمایش منازل ، آپارتمان ها و ادارات شناخته شده است. از این رو بهتر است علاوه بر معرفی داکت اسپلیت و چگونگی عملکرد آن در مورد مزایا و معایب این دستگاه نیز بیشتر بدانیم. لازم به ذکر است انواع برندهای داکت اسپلیت مانند داکت اسپلیت سامسونگ و داکت اسپلیت ال جی که از بهترین برندهای موجود در بازار می باشند و همچنین داکت اسپلیت ایرانی موجود در بازار به دلیل داشتن عملکرد مشابه دارای معایب و مزایای تقریبا یکسان در نظر گرفته شده است. در برخی از برندها به سازگاری دستگاه با محیط زیست و همچنین رابط کاربری مناسب بیشتر توجه شده است که شما می توانید در مقاله مقایسه برندهای داکت اسپلیت در این باره بیشتر بخوانید.
مزایای داکت اسپیلت
عملکرد دو گانه سرمایشی و گرمایشی
زیبایی بصری و پنهان بودن دستگاه در زیر سقف
قابلیت تنظیم دمای هر اتاق به صورت مستقل
کم صدا بودن نسبت به اسپلیت های معمولی
کاهش هزینه های برق مصرفی توسط داکت اسپلیت اینورتر
قابلیت تامین هوای گرم با نصب کویل آبگرم و کاهش مصرف انرژی
حذف چیلر ، برج خنک کننده ، موتور خانه مرگزی ، رادیاتورها و لوله کشی ها
انتقال یکنواخت گرما و سرما از طریق کانال ها
نگه داری و تعمیر ساده و ارزان آن
قابلیت فیلتراسیون و تصفیه هوا
حذف کانال کشی عمودی
راه اندازی آسان داکت اسپلیت ها
توانایی جذب رطوبت هوا
طول عمر بالا
معایب داکت اسپیلت
تولید سر و صدای زیاد توسط فن دستگاه
عدم امکان تنظیم دستی دما در بخش های مختلف ساختمان
هزینه نصب نسبتا بالا به دلیل دشواری در نصب دستگاه و وجود محدودیت هایی برای نصب مانند نبود فضای کافی زیر سقف
اتلاف انرژی زیاد و پرداخت هزینه اضافی انرژی ، چرا که حتی قسمت هایی که به گرما و سرما نیاز ندارید گرم یا سرد می شوند. مگر آنکه سیستم کنترل و ترموستات مجزا در هر اتاق نصب کنید .
و از اصلی ترین معایب داکت اسپلیت می توان به نداشتن سیستم کنترل زوم اشاره کرد. به این معنی که ترموستات در بزرگترین فضا قرار می گیرد و زمانی که دمای آن اتاق به دمای تنظیم شده ترموستات می رسد عملکرد دستگاه متوقف می شود. این در حالی است که امکان دارد بقیه اتاق ها به دمای مورد نظر و تنظیم شده ترموستات نرسیده باشد .
